De misvormde werkelijkheid
Blog 15

De misvormde werkelijkheid

Van de honderden protestborden tijdens de protestacties in de verenigde staten, was onderstaande voor mij de meest aansprekende.
Omdat het op een diepe gevoelslaag aangeeft dat er geen rationele verklaring is voor racisme. Want niemand kan aangeven dát er een dergelijk moment of een dergelijke overgang komt of bestaat van ‘cute’ naar ‘dangerous’ en zo ja, wat dit dan anders zou zijn bij andere (‘witte’) groepen. En omdat er nimmer een overgang te vinden zal zijn is racisme een vorm van projectie. Projectie is een beeld dat je vormt tijdens je leven en heeft niets met de werkelijkheid te maken maar met een bedachte werkelijkheid. Als tijdens je opvoeding de patronen thuis zodanig zijn dat er (negatieve)ideeën zijn over groepen zul je deze, zonder zelfonderzoek, voor waar aannemen. Het wordt een geloof. Rationele argumenten zullen daarbij niet helpend zijn. De politie in Amerika is al meer dan 20 jaar bezig om Racisme uit te bannen, helaas nog niet met het gewenste resultaat. Want denkbeelden over groepen kunnen niet met rationele trainingen en rationeel opgewekte emoties worden veranderd. We weten dit vanuit de geschiedenis. Het is juist daarom zo hardnekkig. En laten we niet denken dat we zelf vrij zijn van projecties omdat we ze niet bij onszelf herkennen. Een voorbeeld uit mijn eigen studietijd. In het studentenhuis met de gezamenlijke keuken en huishouden, gingen de studenten (ik niet, daarover later meer) de straat op voor de wereldvrede, geen kruisrakketten etc. Absoluut echt, waarachtig en vol emoties op weg naar de vrede. Thuisgekomen, direct na de vredesmars, brak er tijdens de lunch een geweldig ruzie uit over wie het laatste plakje kaas had genomen. Geloof het of niet, het is echt gebeurd, ik zat er bij en was verbijsterd. Ik bedoel: grootse uitingen betekenen nog niet dat je door zelfonderzoek je innerlijke vrede transporteert naar de buitenwereld. Protesteren was voor mij veel te groot, ik heb al moeite om in mijn eigen kleine kring de vrede echt te bewaren en mildheid te tonen juist als het moeilijk is en er toe doet. Ik waardeer zeer dat er protesten zijn, maar dat mag samengaan met zelfreflectie zodat je ook bij thuiskomst de vrede bewaart. Dan wordt de mars gevolgd door onnoemlijk veel kleine stapjes naar een wereld zonder aannames en verkeerde overtuigingen. En wordt onze wereld steeds vrediger, mooier en menselijker.

Eduard Baas